KATASTROFY ICH WPŁYWY NA ŚRODOWSKO

Katastrofy naturalne, takie jak powodzie, pożary czy susze, od zawsze były częścią historii naszej planety. W ostatnich dekadach jednak ich częstotliwość i intensywność wzrosły, co ma swoje bezpośrednie i pośrednie konsekwencje dla społeczeństw oraz gospodarek. Zmiany klimatyczne, spowodowane przez działalność człowieka, prowadzą do zwiększenia liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych, a ich skutki mają ogromny wpływ na różne sektory gospodarki. W artykule omówimy wybrane katastrofy naturalne, takie jak powodzie w Polsce czy pożary w Grecji, ich wpływ na gospodarki krajowe oraz spadek produktywności w rolnictwie spowodowany suszami. Zanalizujemy również, jak zmiany klimatu oddziałują na sektory gospodarki takie jak turystyka, rybołówstwo czy leśnictwo, które są w szczególny sposób uzależnione od klimatu.

Powodzie w Polsce: ogromne straty materialne

Powodzie to jedno z najczęściej występujących zjawisk meteorologicznych w Polsce. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat kraj ten doświadczył kilku poważnych katastrof powodziowych, które niosły za sobą ogromne straty materialne i ludzkie. Największa z nich miała miejsce w 1997 roku, kiedy to w wyniku powodzi tzw. “Millenium”, Wisła oraz Odra wystąpiły ze swych brzegów, zalewając wielkie obszary w centralnej i południowej części Polski. Wówczas straty materialne oszacowano na około 12 miliardów złotych, a sama liczba ofiar wyniosła 56 osób. Zniszczeniu uległy domy, infrastruktura, a także obiekty przemysłowe. Straty te miały również długofalowy wpływ na gospodarki lokalne, a odbudowa zniszczonych terenów wymagała wielu lat.

Inne powodzie w Polsce, chociaż mniejsze, także miały istotne konsekwencje. Na przykład powódź w 2010 roku, która dotknęła Dolny Śląsk, Małopolskę oraz inne regiony południowej Polski, spowodowała straty w wysokości około 4 miliardów złotych. Ponadto w wyniku zalania zniszczone zostały uprawy rolnicze, co wpłynęło na spadek plonów w wielu rejonach kraju.

Powodzie te są coraz częstszym zjawiskiem w Polsce, co wynika z ocieplenia klimatu i wzrostu częstotliwości intensywnych opadów deszczu. Zmiany w rozmieszczeniu opadów oraz intensywność zjawisk atmosferycznych sprawiają, że powodzie stają się coraz bardziej powszechne, co generuje ogromne straty materialne, które są trudne do oszacowania w pełni.

Pożary w Grecji: zniszczenia w wyniku ekstremalnych upałów

Z kolei Grecja, która w ostatnich latach zmaga się z nasilającymi się falami upałów, doświadczyła serii katastrofalnych pożarów, które miały poważne konsekwencje zarówno w kontekście ochrony środowiska, jak i gospodarki. Jeden z najbardziej tragicznych pożarów wybuchł w 2007 roku, gdy płomienie spaliły setki tysięcy hektarów lasów, w tym na Peloponezie i w okolicach Aten. W wyniku pożaru zginęło 70 osób, a straty materialne oszacowano na około 2 miliardy euro.

W 2009 roku Grecja ponownie stanęła w obliczu wielkich pożarów, które zniszczyły obszary turystyczne, w tym popularne wyspy, gdzie turystyka jest głównym źródłem dochodów. Ekstremalne upały oraz zmiany w modelu opadów, które prowadzą do długotrwałych okresów suszy, sprzyjają powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów. Koszty takich katastrof są ogromne – nie tylko ze względu na zniszczenia infrastruktury i zabudowań, ale także na straty w sektorze turystyki, który w Grecji stanowi kluczowy element gospodarki.

Spadek produktywności rolnictwa spowodowany suszami

Jednym z najbardziej zauważalnych skutków zmian klimatycznych jest spadek produktywności rolnictwa. Zjawiska takie jak susze, które w ostatnich latach stają się coraz częstsze, mają bezpośredni wpływ na plony. W Polsce rolnictwo cierpi z powodu coraz dłuższych okresów bezdeszczowych, które prowadzą do obniżenia jakości i wielkości zbiorów.

W 2018 roku, w wyniku wyjątkowej suszy, Polska odnotowała straty w rolnictwie na poziomie około 2,5 miliarda złotych. Susza wpłynęła przede wszystkim na uprawy zbóż, kukurydzy oraz warzyw, co doprowadziło do spadku plonów i wzrostu cen żywności. Zjawisko to dotknęło również innych krajów europejskich, takich jak Hiszpania czy Włochy, gdzie zmniejszenie opadów spowodowało poważne problemy w produkcji rolnej.

Susze stają się coraz bardziej przewidywalne w kontekście zmieniającego się klimatu, a ich wpływ na rolnictwo jest bardzo negatywny. W dłuższej perspektywie zmniejszenie wydajności rolniczej może prowadzić do problemów z zaopatrzeniem w żywność i wzrostu cen.

 

 

Wpływ zmian klimatycznych na sektory zależne od klimatu

  • Zjawiska klimatyczne mają także wpływ na inne sektory gospodarki, które w dużej mierze zależą od warunków atmosferycznych i naturalnych. Do najbardziej wrażliwych należą turystyka, rybołówstwo i leśnictwo.
  • Turystyka – Klimat jest kluczowym czynnikiem w branży turystycznej. W przypadku ekstremalnych upałów lub silnych burz, popularne kierunki turystyczne mogą stać się mniej atrakcyjne. Zmiany klimatyczne wpłynęły na turystykę letnią w krajach południowej Europy, gdzie zbyt gorące lata odstraszają turystów, a nieprzewidywalne zjawiska atmosferyczne, takie jak pożary czy powodzie, mogą zniszczyć infrastrukturę turystyczną.
  • Rybołówstwo – Zmiany temperatury wód oceanów wpływają na migrację ryb, a także na zmniejszenie dostępnych zasobów morskich. W niektórych częściach świata, w tym w Morzu Śródziemnym, wzrost temperatury wód prowadzi do zmniejszenia liczby gatunków ryb, co negatywnie wpływa na sektor rybołówstwa. W Polsce rybacy zmagają się z coraz częstszymi problemami związanymi z jakością wód w Bałtyku, co ogranicza ich możliwości połowowe.
  • Leśnictwo – Ekstremalne zmiany temperatury, pożary oraz nawałnice mają destrukcyjny wpływ na lasy. W Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu lat lasy zostały zniszczone przez pożary oraz intensywne wiatry. Zmniejszenie powierzchni lasów, zniszczenie drzewostanów, a także obniżenie jakości drewna to poważne konsekwencje dla sektora leśnictwa.

Zjawiska katastrof naturalnych, takie jak powodzie, pożary czy susze, mają ogromny wpływ na gospodarki krajowe i lokalne. Polska i Grecja są tylko dwoma przykładami krajów, które doświadczyły poważnych strat w wyniku katastrof, a ich konsekwencje są odczuwalne nie tylko w wymiarze materialnym, ale także społecznym i ekonomicznym. Zmiany klimatu będą w przyszłości prowadzić do nasilenia tych zjawisk, co sprawi, że konieczne będzie podejmowanie działań w zakresie adaptacji oraz zapobiegania negatywnym skutkom ekstremalnych warunków atmosferycznych.

Z kolei sektory takie jak rolnictwo, turystyka, rybołówstwo i leśnictwo, które w dużej mierze zależą od klimatu, będą musiały dostosować się

Click here

Wykonały: Zuzanna Gajewska, Izabela Barlak, Wiktoria Naiman

Współfinansowane przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie są jednak wyłącznie opiniami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej. Unia Europejska ani organ przyznający pomoc nie ponoszą za nie odpowiedzialności. 

Keep in touch